رابطه ویژگی‌های خاک با قارچ‌های میکوریز آربسکولار همزیست با زالزالک (Crataegus pontica)

همزیستی قارچ‌های میکوریز با ریشه‌ی گیاهان عالی، یکی از مهمترین انواع همزیستی اجباری در طبیعت بوده که فواید بسیاری از جمله جذب آب و عناصر غذایی برای گیاه میزبان دارد. هدف از این مطالعه، بررسی رابطه‌ی فراوانی اسپورها و کلینیزاسیون ریشه‌ی درخت زالزالک با عوامل محیطی در جنگل‌های زاگرس است. بدین منظور در مناطق دینارکوه در شهرستان آبدانان و ارغوان در شهرستان ایلام، 54 نمونه از خاک به همراه ریشه از عمق 30-0 سانتی‌متری تهیه گردید. نمونه‌های خاک جهت استخراج و شناسایی قارچ‌های همزیست، اندازه‌گیری فراوانی اسپور قارچ‌ها، تعیین درصد کلینیزاسیون و اندازه‌گیری ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی خاک (بافت خاک، وزن مخصوص ظاهری، ضخامت لاشبرگ، اسیدیته، شوری، پتاسیم قابل جذب، فسفر ،ماده آلی، نیتروژن) به آزمایشگاه منتقل شدند. نتایج نشان داد که در مجموع 13 گونه قارچ میکوریز با درختان زالزالک همزیستی دارند که گونه‌های Claroideoglomus etunicatum و Glomus caesaris بیشترین فراوانی و گونه‌های Acaulospora thomii و Entrophospora infrequens کمترین فراوانی را دارا بودند. نتایج همچنین نشان داد که فراوانی اسپور قارچ ها در رویشگاه دینارکوه از رویشگاه ارغوان بیشتر می‌باشد. نتایج همبستگی پیرسون نشان داد که بین درصد کلینیزاسیون و فراونی اسپور با پتاسیم و pH خاک همبستگی مثبت معنی‌داری وجود دارد. نتایج آنالیز تحلیل ﻣﺆلفه‌های اصلی نیز نشان داد که درصد کلینیزاسیون و فراونی اسپور قارچ‌ها از بین عوامل محیطی تنها با پتاسیم و میزان لاشبرگ همبستگی معنی‌دار مثبتی دارد.